Bordeaux, nằm ở phía tây nam nước Pháp, là một trong những vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng và quan trọng nhất trên thế giới. Với lịch sử lâu đời, truyền thống sản xuất rượu vang bền vững và vị thế dẫn đầu trong ngành công nghiệp rượu vang toàn cầu, Bordeaux được xem như “Vương quốc rượu vang đỏ”.
Lịch sử sản xuất rượu vang ở Bordeaux
Nội dung bài viết
Thời kỳ La Mã: Nho được trồng ở Bordeaux từ thời kỳ La Mã, khoảng thế kỷ 1 sau Công nguyên. Khi người La Mã chiếm đóng, họ đã mang theo kỹ thuật trồng nho và sản xuất rượu vang đến vùng này.
Trung cổ: Trong thời kỳ Trung cổ, rượu vang Bordeaux đã bắt đầu được xuất khẩu sang Anh và các nước Bắc Âu. Điều này bắt đầu từ khi Eleanor của Aquitaine kết hôn với Henry II của Anh vào năm 1152, tạo ra một thị trường xuất khẩu rộng lớn cho rượu vang Bordeaux.
Thế kỷ 17 và 18: Bordeaux trở thành một trung tâm thương mại rượu vang lớn của thế giới. Các thương gia Hà Lan và Anh đầu tư mạnh vào vùng này, cải tiến kỹ thuật sản xuất và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Thế kỷ 19: Năm 1855, theo yêu cầu của Napoleon III, một hệ thống phân loại các loại rượu vang tốt nhất ở Bordeaux đã được thiết lập, chủ yếu là ở vùng Médoc. Hệ thống này phân chia các chai rượu theo chất lượng, từ Premier Cru (hạng nhất) đến Cinquième Cru (hạng năm), và vẫn còn được sử dụng cho đến ngày nay.
Truyền thống sản xuất rượu vang
Phong cách và Phân loại: Bordeaux nổi tiếng với việc sản xuất các loại rượu vang đỏ phối trộn từ các giống nho như Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc, Petit Verdot và Malbec. Rượu vang trắng Bordeaux thường được làm từ các giống nho Sauvignon Blanc, Sémillon và Muscadelle.
Château: Hệ thống “Château” là một phần quan trọng trong truyền thống sản xuất rượu vang ở Bordeaux. Mỗi Château (đồn điền) có thể sở hữu các vườn nho riêng và sản xuất rượu vang dưới tên của mình, với các quy trình và phong cách độc đáo.
Quy trình Sản xuất: Sản xuất rượu vang ở Bordeaux thường tuân theo các phương pháp truyền thống như thu hoạch thủ công, sử dụng thùng gỗ sồi để ủ rượu và kiểm soát nhiệt độ chặt chẽ trong quá trình lên men.
Di sản và Sự Bảo tồn: Bordeaux có nhiều di sản văn hóa liên quan đến rượu vang, bao gồm các lâu đài cổ, hầm rượu hàng trăm năm tuổi và các lễ hội rượu vang truyền thống như “Bordeaux Fête le Vin”.
Lịch sử và truyền thống sản xuất rượu vang ở Bordeaux không chỉ tạo nên danh tiếng toàn cầu cho vùng này mà còn đóng góp quan trọng vào nền văn hóa và kinh tế của khu vực, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.
Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sản xuất rượu vang Bordeaux
Bordeaux có điều kiện tự nhiên lý tưởng cho việc sản xuất rượu vang, nhờ vào sự kết hợp của khí hậu, địa hình và thổ nhưỡng độc đáo. Dưới đây là các yếu tố tự nhiên chính giúp Bordeaux trở thành vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng thế giới
Khí hậu
Khí hậu Đại Tây Dương: Bordeaux nằm gần biển Đại Tây Dương, mang đến khí hậu ôn hòa với mùa đông ấm áp và mùa hè mát mẻ. Điều này giúp giảm nguy cơ sương giá mùa xuân và duy trì nhiệt độ ổn định trong suốt mùa trồng nho.
Lượng Mưa Đều Đặn: Vùng này nhận được lượng mưa vừa phải và đều đặn trong suốt năm, giúp cung cấp đủ nước cho cây nho mà không cần hệ thống tưới tiêu nhân tạo.
Địa hình và Địa chất
Địa hình Đa Dạng: Bordeaux có nhiều loại địa hình khác nhau, từ những ngọn đồi nhẹ nhàng đến các vùng đồng bằng ven sông. Điều này tạo ra nhiều vi khí hậu khác nhau, phù hợp với từng giống nho cụ thể.
Sông Garonne và Dordogne: Hai con sông này cùng với hệ thống kênh rạch giúp điều hòa khí hậu vùng, cung cấp nguồn nước và tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển rượu vang.
Thổ nhưỡng
Đất Sét và Đá Vôi: Vùng Saint-Émilion và Pomerol có đất sét và đá vôi, rất tốt cho việc trồng các giống nho Merlot và Cabernet Franc. Đất sét giữ ẩm tốt, giúp nho phát triển mạnh mẽ trong mùa khô.
Đất Đá và Sỏi: Vùng Médoc và Graves nổi tiếng với đất đá và sỏi, giúp thoát nước tốt và giữ nhiệt ban ngày, từ đó giúp nho chín đều và phát triển hương vị phong phú. Những loại đất này rất thích hợp cho giống nho Cabernet Sauvignon.
Đất Cát và Phù Sa: Các vùng gần sông thường có đất cát và phù sa, lý tưởng cho việc trồng các giống nho trắng như Sauvignon Blanc và Sémillon.
Sự Ảnh hưởng của Đại Tây Dương
Gió Biển: Gió từ Đại Tây Dương giúp điều hòa nhiệt độ và giảm nguy cơ sâu bệnh cho cây nho.
Sương Mù: Sương mù buổi sáng do sự gần gũi với biển giúp làm mát cây nho và giữ độ ẩm, tạo điều kiện lý tưởng cho việc trồng nho.
Sự kết hợp của các yếu tố tự nhiên này không chỉ tạo ra điều kiện lý tưởng cho việc trồng nho mà còn góp phần vào việc phát triển những đặc điểm hương vị độc đáo của rượu vang Bordeaux. Mỗi vùng trong Bordeaux có những điều kiện tự nhiên riêng biệt, tạo ra sự đa dạng trong các loại rượu vang sản xuất từ vùng này.
Giống nho và phương pháp sản xuất thủ công rượu vang Bordeaux
Giống nho và phương pháp sản xuất thủ công là hai yếu tố quan trọng góp phần tạo nên danh tiếng của rượu vang Bordeaux. Dưới đây là những thông tin chi tiết về các giống nho và quy trình sản xuất rượu vang thủ công ở Bordeaux:
Các Giống Nho Chủ Đạo
- Cabernet Sauvignon
- Đặc điểm: Cabernet Sauvignon là giống nho đỏ chính ở Bordeaux, đặc biệt phổ biến ở vùng Médoc. Nho này có vỏ dày, màu đậm và chứa nhiều tannin, tạo nên rượu vang có cấu trúc mạnh mẽ và khả năng ủ lâu dài.
- Hương vị: Thường có hương vị của quả lý chua đen, anh đào đen, tiêu đen, và đôi khi là hương gỗ sồi và thuốc lá.
- Merlot
- Đặc điểm: Merlot là giống nho đỏ phổ biến nhất ở Bordeaux, đặc biệt ở vùng Saint-Émilion và Pomerol. Merlot chín sớm hơn Cabernet Sauvignon và thích hợp với đất sét.
- Hương vị: Thường có hương vị của quả mận, anh đào đỏ, và socola, với cấu trúc mềm mại hơn và tannin ít hơn so với Cabernet Sauvignon.
- Cabernet Franc
- Đặc điểm: Cabernet Franc thường được dùng để pha trộn cùng Cabernet Sauvignon và Merlot, tạo ra độ phức tạp và hương thơm cho rượu vang.
- Hương vị: Thường có hương vị của quả mâm xôi, tiêu đen, và thảo mộc.
- Petit Verdot
- Đặc điểm: Petit Verdot thường được sử dụng với tỷ lệ nhỏ trong các pha trộn, nhưng thêm vào đó cấu trúc và màu sắc đậm đặc.
- Hương vị: Thường có hương vị của quả việt quất, violet, và hạt tiêu.
- Malbec
- Đặc điểm: Malbec hiện nay ít được trồng ở Bordeaux hơn so với các giống nho khác, nhưng vẫn được sử dụng trong một số pha trộn.
- Hương vị: Thường có hương vị của quả mận, anh đào đen, và gia vị.
- Sauvignon Blanc
- Đặc điểm: Sauvignon Blanc là giống nho trắng chính ở Bordeaux, thường được trồng ở vùng Graves và Pessac-Léognan.
- Hương vị: Thường có hương vị của quả chanh, bưởi, táo xanh, và đôi khi là hương cỏ mới cắt.
- Sémillon
- Đặc điểm: Sémillon thường được pha trộn với Sauvignon Blanc để tạo ra rượu vang trắng phong phú và có khả năng ủ lâu dài.
- Hương vị: Thường có hương vị của mật ong, quả mơ khô, và hạt dẻ.
Phương Pháp Sản Xuất Thủ Công
Thu Hoạch Thủ Công
Quy trình: Nho thường được thu hoạch bằng tay để đảm bảo chọn lựa những chùm nho chín đều và chất lượng cao. Việc thu hoạch thủ công cũng giúp tránh làm hỏng nho.
Lợi ích: Quá trình này đảm bảo rằng chỉ những quả nho tốt nhất được sử dụng, góp phần tạo ra rượu vang chất lượng cao.
Lên Men Truyền Thống
Quy trình: Nho sau khi được thu hoạch sẽ được nghiền và lên men trong các thùng lớn. Nhiệt độ và thời gian lên men được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo hương vị và cấu trúc của rượu vang.
Lợi ích: Quá trình lên men truyền thống giúp phát triển hương vị phong phú và phức tạp cho rượu vang.
Ủ Trong Thùng Gỗ Sồi
Quy trình: Rượu vang Bordeaux thường được ủ trong thùng gỗ sồi từ 12 đến 24 tháng. Gỗ sồi Pháp được ưa chuộng vì mang lại hương vị tinh tế và mịn màng.
Lợi ích: Thùng gỗ sồi giúp rượu vang trưởng thành, phát triển hương vị phức tạp và cân bằng tannin. Gỗ sồi cũng thêm vào các hương vị vani, dừa, và gia vị.
Lọc và Đóng Chai
Quy trình: Sau quá trình ủ, rượu vang được lọc và đóng chai. Một số nhà sản xuất sử dụng phương pháp lọc nhẹ để giữ lại hương vị tự nhiên và cấu trúc của rượu.
Lợi ích: Lọc nhẹ giúp bảo tồn hương vị tự nhiên của rượu vang, trong khi đóng chai cẩn thận đảm bảo rượu vang duy trì chất lượng cao khi đến tay người tiêu dùng.
Phân loại rượu vang Bordeaux:
Phân loại rượu vang Bordeaux là một hệ thống phức tạp và đa dạng, phản ánh sự phong phú và chất lượng của các loại rượu vang từ vùng này.
Hệ thống phân loại các loại rượu vang Médoc và Sauternes vào năm 1855 theo yêu cầu của Napoleon III đã tạo ra một chuẩn mực cho chất lượng rượu vang, và hệ thống này vẫn được coi là một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất trong ngành công nghiệp rượu vang. Ở hệ thống này rượu vang được chia thành các hạng như sau :
Premiers Crus (First Growths)
- Château Lafite Rothschild (Pauillac)
- Château Latour (Pauillac)
- Château Margaux (Margaux)
- Château Haut-Brion (Pessac-Léognan, Graves)
- Château Mouton Rothschild (Pauillac) – được thăng hạng vào năm 1973
Deuxièmes Crus (Second Growths); Bao gồm 14 lâu đài, như Château Léoville-Las Cases và Château Cos d’Estournel.
Troisièmes Crus (Third Growths): Bao gồm 14 lâu đài, như Château Palmer và Château La Lagune.
Quatrièmes Crus (Fourth Growths): Bao gồm 10 lâu đài, như Château Talbot và Château Beychevelle.
Cinquièmes Crus (Fifth Growths): Bao gồm 18 lâu đài, như Château Lynch-Bages và Château Pontet-Canet.
Một số loại rượu vang Bordeaux nổi tiếng:
Château Lafite Rothschild (Pauillac)
- Đặc điểm: Là một trong những Premier Cru Classé từ năm 1855, Château Lafite Rothschild nổi tiếng với hương vị phức tạp, cân bằng và khả năng ủ lâu dài.
- Hương vị: Quả lý chua đen, hương gỗ sồi, thuốc lá và gia vị.
Château Margaux (Margaux)
- Đặc điểm: Cũng là Premier Cru Classé từ năm 1855, Château Margaux nổi tiếng với sự tinh tế, độ phức tạp và cấu trúc mạnh mẽ.
- Hương vị: Anh đào đen, mận, vani và hương hoa violet.
Château Latour (Pauillac)
- Đặc điểm: Premier Cru Classé từ năm 1855, Château Latour nổi bật với cấu trúc tannin mạnh mẽ và khả năng ủ lâu dài.
- Hương vị: Quả mâm xôi, lý chua đen, hương đất và hạt tiêu.
Château Haut-Brion (Pessac-Léognan, Graves)
- Đặc điểm: Premier Cru Classé từ năm 1855, Château Haut-Brion được biết đến với sự cân bằng hoàn hảo và độ phức tạp hương vị.
- Hương vị: Quả mâm xôi, anh đào, hương gỗ sồi và gia vị.
Château Mouton Rothschild (Pauillac)
- Đặc điểm: Được thăng hạng lên Premier Cru Classé vào năm 1973, Château Mouton Rothschild nổi tiếng với hương vị đậm đà và cấu trúc tannin mạnh.
- Hương vị: Quả lý chua đen, hương gỗ sồi, thuốc lá và vani.
Château Cheval Blanc (Saint-Émilion)
- Đặc điểm: Là một trong những Premier Grand Cru Classé A từ Saint-Émilion, Château Cheval Blanc nổi tiếng với sự cân bằng và hương vị phức tạp.
- Hương vị: Quả mận, hương thảo mộc, hương gỗ sồi và chocolate đen.
Château Ausone (Saint-Émilion)
- Đặc điểm: Cũng là Premier Grand Cru Classé A từ Saint-Émilion, Château Ausone nổi bật với độ phức tạp và khả năng ủ lâu dài.
- Hương vị: Quả mâm xôi, lý chua đỏ, hương đất và gia vị.
SanhVang hân hạnh là nhà nhập khẩu uy tín và phân phối những dòng rượu vang Bordeaux tại Việt Nam. Với giá cả, hương vị đang dạng và ưu đãi độc quyền cho quý khách yêu rượu vang thưởng thức và khám phá. Liên hệ ngay hotline 0399678899 hoặc inbox Facebook Wineshop.vn để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ nhanh nhất.
NGUYỄN THỦY